Werking van het hart
Het hart is een holle spier die ervoor zorgt dat het bloed door het lichaam wordt gepompt. Het hart pompt het bloed naar de longen, waar het zuurstof kan opnemen en verbrandingsstoffen kan afgeven. Daarna gaat het bloed naar alle organen van het lichaam. Het bloed kan afvalstoffen afvoeren via de nieren, de lever en de longen.
Klik op één van de onderstaande onderwerpen voor meer informatie.
Opbouw van het hart
Het hart is opgebouwd uit hartspiercellen en bestaat uit een rechter en een linker helft. Deze zijn van elkaar gescheiden door een tussenschot. Beide helften hebben een boezem, een kamer en twee hartkleppen. De kamers van het hart zijn verbonden met de grote slagaders. Vanuit de rechter kamer gaat een slagader naar de longen. Dit heet dan ook de longslagader. Vanuit de linker kamer gaat er een slagader naar het lichaam. Dit is de lichaamsslagader, ook wel aorta genoemd.
Rondpompen van het bloed
Vanuit de linker kamer wordt het bloed door de slagaders het lichaam in gepompt. Het bloed geeft daar zuurstof af en neemt afvalstoffen weer op. Het zuurstofarme bloed keert vervolgens terug in de rechter boezem. Via de rechter boezem komt het bloed in de rechter kamer en daarna in de longslagader. In de longen kan het bloed afvalstof (koolzuur) afgeven en nieuwe zuurstof opnemen. Het zuurstofrijke bloed gaat daarna via de linker boezem in de linker kamer. De linker kamer pompt het bloed via de aorta het lichaam weer in.
Kransslagaders
Om het bloed door het lichaam te kunnen pompen, heeft het hart zelf ook bloed nodig. Dit bloed krijgt het hart via de kransslagaders (coronairen). Dit is een stelsel van slagaders die het hart als een krans omgeven. De kransslagaders zorgen ervoor dat elke hartspiercel voldoende zuurstof en energie krijgt om te blijven werken. Het is erg belangrijk dat de hartspiercellen voortdurend zuurstof en energie krijgen. Een onderbreking van de bloedvoorziening van enkele seconden, kan de werking van de hartspiercellen al stil leggen waardoor er schade aan het hart kan ontstaan.
Op de afbeelding is de linker en de rechter kransslagader te zien. Op de afbeelding is goed te zien dat de linker kransslagader zich in tweeën vertakt, waarbij één vertakking aan de voorkant van het hart loopt, en één aan de achterkant van het hart.
De hartslag
De pompfunctie van het hart ontstaat doordat de boezems en de kamers kunnen samentrekken en ontspannen. Als een boezem of kamer samentrekt, wordt de ruimte kleiner en wordt het bloed automatisch naar buiten gepompt. Zo pompt het hart bij iedere samentrekking bloed de slagader in. Als het hart ontspant, vult het zich weer met bloed. Hier hoeft het hart geen moeite voor te doen; dit gebeurt vanzelf.
Een hartslag verloopt in drie stappen:
- Eerst is het hart ontspannen en stromen de boezems vol met bloed;
- Dan trekken de boezems samen. Het bloed wordt nu naar de kamers gestuwd;
- Als laatste trekken de kamers samen en pompen het bloed uit het hart.
De ontspanningfunctie van de hartspier kost ook energie en kan verstoord raken door bijvoorbeeld hartspierverdikking als gevolg van een te hoge bloeddruk.
Op de illustraties hieronder kunt u de drie stappen van de hartslag zien.
Video “Bouw en werking van het hart”
Door op onderstaande link te klikken, komt u op de website van de Hartstichting. Hier vind u een korte video over de bouw- en werking van het hart.